Bài giảng tuần 26, tiết 101
Ngữ văn 6
KIỂM TRA VĂN
A. Đề bài:
1/ Chép thuộc lòng đoạn thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của Minh Huệ:
“Anh đội viên thức dậy
......................................
Bác nhón chân nhẹ nhàng”
Hình ảnh Bác Hồ qua cái nhìn của anh đội viên trong đoạn thơ?. (Nêu cảm nhận khái quát)
2/Trả lời câu hỏi bằng cách khoanh tròn chữ cái ở đầu câu trả lời em cho là đúng nhất.
a. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn là gì?
- Không nên bắt nạt người yếu hơn mình để rồi ân hận.
- Không thể hèn nhát, run sợ trước kẻ mạnh hơn mình.
- Không nên ích kỉ chỉ biết mình mà không giúp người yếu hơn.
- Ở đời mà có thói hung hăng, bậy bạ, có óc mà không biết suy nghĩ, sớm muộn cũng mang vạ vào mình.
b. Hình ảnh “Những cây tô mọc giữa những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay hô đám con cháu tiến về phía trước” có ý nghĩa ntn?
A. Tả cảnh thiên nhiên ở đoạn sông qua thác.
B. Tả cảnh thiên nhiên ở hai bờ đoạn sông qua thác.
C, Vừa miêu tả cảnh thiên nhiên hùng vỹ oai nghiêm, vừa biểu hiện tâm trạng hào hứng, phấn chấn và mạnh mẽ của con người đã vượt qua thác ghềnh nguy hiểm tiếp tục đưa con thuyền tiến về phía trước.
D. Báo hiệu thuyền đã vượt qua thác dữ.
3/ Viết đoạn văn khoảng 3-5 câu nêu cảm nghĩ của em về nhân vật người anh trong truyện “Bức tranh của em gái tôi”.
B. Biểu điểm:
1. Chép thuộc đầy đủ, chính xác đoạn thơ (2 đ).
- Sai 1 tiếng trừ 1/4 đ. Sai 1 câu trừ 1/2 điểm
- Sai 10 từ trở lên không cho điểm.
*Cảm nhận 2 đ
- Bác Hồ như một người cha hiền từ, chăm sóc đàn con một cách ân cần chu đáo (1đ).
- Nêu những biểu hiện cụ thể của tình yêu thương, sự chăm sóc chu đáo (1đ).
2. Mỗi câu đúng cho 1,5 đ
a/ D b/C
3. Viết đoạn văn (3 đ)
- Đúng hình thức đoạn văn: đủ số câu, các câu liên kết chặt chẽ (1đ)
- Đúng nội dung:
+ Đáng trách.
+ Đã biết hối hận => sẽ trở thành người tốt (2 đ).
C. Hướng dẫn về nhà:
- Tự đánh giá kết quả bài làm kiểm tra của mình.
- Ôn tập lí thuyết văn miêu tả giờ sau trả bài kiểm tra bài số 5.
................................................................................................................................
Tuần 26, tiết 102
TRẢ BÀI LÀM VĂN TẢ CẢNH VIẾT Ở NHÀ.
*Nhận xét chung:
1. Ưu điểm: Nhìn chung học sinh nắm được cách làm một bài văn miêu tả cảnh gắn với sinh hoạt:
- Đã làm nổi bật cảnh thiên nhiên, sinh hoạt của con người trong giờ ra chơi tại sân trường.
- Một số em biết quan sát chọn lọc hình ảnh, biết liên tưởng sử dụng hình ảnh nhân hóa trong bài viết. Đi sâu miêu tả những chi tiết tiêu biểu nổi bật.
- Đa số học sinh viết bài có bố cục 3 phần rõ ràng đúng theo yêu cầu dàn ý của bài miêu tả cảnh.
2. Tồn tại:
- Nhiều em chưa biết chọn lọc hình ảnh, miêu tả chung chung, dàn trãi, miêu tả có tính chất nữa vời làm cho người đọc cảm thấy nhàm chán.
- Một số bài viết quá sơ sài, lộn xộn, lan man, từ dùng thiếu chính xác.
- Cá biệt có bài bố cục chưa rõ ràng, chữ viết cẩu thả, trình bày bẩn, mắc lỗi dùng từ, lỗi câu.
*Hướng dẫn tự học:
- Đọc kĩ bài làm.
- Tự chữa lỗi mắc phải trong bài viết.
................................................................................................................................
TUẦN 26
VĂN BẢN
LƯỢM
(TỐ HỮU)
I.Giới thiệu chung:
1.Tác giả : Tố Hữu ( 1920 – 2002) , tên thật là Nguyễn Kim Thành, sinh ra ở Huế.
- Là nhà cách mạng và nhà thơ lớn của thơ ca hiện đại Việt Nam
2.Tác phẩm:
- Bài thơ “ Lượm” được viết năm 1949, đưa vào tập "Việt Bắc" ( 1946 -1954)
Nội dung khái quát : Hình ảnh của Lượm một chú bé liên lạc trong kháng chiến chống Pháp và tình cảm của tác giả
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1.Đọc – Chú thích:
2. Bố cục: 3 phần
- Từ đầu … "xa dần" : Hình ảnh Lượm trong cuộc gặp gỡ tình cờ của hai chú cháu .
- Tiếp 
“giữa đồng “ : Chuyến đi liên lạc cuối cùng , sự hi sinh của Lượm .
- Còn lại : Tình cảm của tác giả đối với Lượm.
3.Tìm hiểu chi tiết văn bản.
a.Hình ảnh của Lượm
à Trong buổi gặp gỡ với tác giả
* Dáng điệu, trang phục :
Từ láy gợi tả : Nhỏ nhắn, nhanh nhẹn, nhí nhảnh ,gọn gàng ,đáng yêu
|
|
Loắt choắt
Chân thoăn thoắt
Đầu nghênh nghênh
Ca lô đội lệch
Xắc xinh xinh
So sánh gợi tả hồn nhiên, nhí nhảnh yêu đời , ham thích hoạt động xã hội .
|
|
* Cử chỉ , lời nói :
Mồn huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy , cười híp mí
cháu đi liên lạc
vui hơn ở nhà
* Lượm đi liên lạc – hi sinh
Câu hỏi tu từ gan dạ , dũng cảm , bất chấp nguy hiểm, hồn nhiên, hoàn thành nhiệm vụ .
|
|
+ Lúc đi liên lạc :
Vượt qua mặt trận
Đạn bay vèo vèo
Sợ chi hiểm nghèo ?
 Dũng cảm hi sinh của lượm đối với quê hương , đất nước.
|
|
+ Lúc hi sinh
Nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Hồn bay giữa đồng
Lượm là chú bé liên lạc nhỏ nhắn , hồn nhiên nhí nhảnh , yêu đời gan dạ dũng cảm hi sinh vì đất nước
b.Tình cảm của tác giả :
Ra thế Lượm ơi !
Thôi rồi , Lượm ơi !
Lượm ơi ,còn không ?
à Điệp khúc : Chú bé loắt choắt .. Nghênh nghênh Khẳng định sự bất tử của Lượm .
=> Câu cảm , câu hỏi tu từ , câu thơ ngắt ra làm đôi : Nghẹn ngào , đau xót thương tiếc Lượm vô hạn . Khẳng định sự tồn tại vĩnh hằng của Lượm trong lòng dân tộc .
c. Nghệ thuật :
-Sử dụng thể thơ bốn chữ giàu chất dân gian, phù hợp với lối kể chuyện.
-Dử dụng nhiều từ láy có giá trị gợi hình và giàu âm điệu.
-Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt: miêu tả, tự sự và biểu cảm.
-Cách ngắt dòng thơ; thể hiện sự dau xót, xúc động đến nghẹn ngào của tác giả khi nghe tin Lượm hi sinh.
d. Ý nghĩa văn bản : Bài thơ khắc họa hình ảnh một chú bé hồn nhiên, dũng cảm hi sinh vì nhiệm vụ kháng chiến. Đó là một hình tượng cao đẹp trong thơ Tố Hữu. Đoonngf thời bài thơ thể hiện chân thật tình cảm mến thương và cảm phục của tác giả dành cho chú bé Lượm nói riêng và những em bé yêu nước nói chung.
III. Tổng kết : (Ghi nhớ SGK)
IV : Hướng dẫn làm bài tập ở nhà
Bài Tập Trắc nghiệm: Lượm
Câu 1. Ai là tác giả bài thơ Lượm?
A. Huy Cận
B. Tế Hanh
C. Tố Hữu
D. Xuân Diệu
Câu 2. Trong bài thơ Lượm, tác giả sử dụng phương thức biểu đạt nào?
A. Miêu tả
B. Tự sự, biểu cảm
C. Biểu cảm
D. Biểu cảm kết hợp với tự sự và miêu tả
Câu 3. Nhân vật Lượm trong 2 khổ thơ đầu có vẻ đẹp gì?
A. Khỏe mạnh, cứng cáp
B. Nhanh nhẹn, hồn nhiên
C. Hiền lành, dễ thương
D. Rắn rỏi, cương quyết
Câu 4. Nhân vật Lượm gặp nhân vật xưng “chú” ở đâu?
A. Hàng Bè (Huế)
B. Hà Nội
C. Sài Gòn
D. Hà Tĩnh
Câu 5. Yếu tố nghệ thuật nào có tác dụng trong việc thể hiện hình ảnh Lượm trong hai khổ thơ đầu?
A. Sử dụng nhiều từ láy gợi hình, gợi cảm
B. Thể thơ bốn chữ giàu âm điệu
C. Biện pháp so sánh
D. Gồm 3 ý trên
Câu 6. Từ xưng hô nào không phải để gọi Lượm trong bài thơ?
A. Cháu
B. Cháu bé
C. Chú bé
D. Chú đồng chí nhỏ
Câu 7. Ý nghĩa của khổ thơ:
Cháu nằm trên lúa
Tay nắm chặt bông
Lúa thơm mùi sữa
Hồn bay giữa đồng
A. Tâm hồn Lượm hòa vào với đồng quê
B. Tâm hồn Lượm thơm ngát như đồng quê
C. Quê hương ôm ấp Lượm vào lòng
D. Gồm cả 3 ý: A, B, C
Câu 8. Bài thơ được làm theo thể thơ nào?
A. Thể lục bát
B. Thể ngũ ngôn
C. Thể thất ngôn
D. Thể thơ bốn chữ
Câu 9. Lượm là nhân vật như thế nào?
A. Hồn nhiên, vui tươi, hăng hái
B. Dũng cảm
C. Giàu lòng yêu nước và ý chí chiến đấu kiên cường
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 10. Bài thơ có câu “Lượm ơi, còn không?” câu thơ đặt gần cuối bài như một câu hỏi đầy đau xót sau sự hi sinh của Lượm, đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai