Tuần : 29 - Tiết : 115
CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
.
A Kiến thức: giúp học sinh:
- Nắm được cách thức cụ thể trong việc làm một bài văn lập luận giải thích.
- Biết được những điều cần lưu ý và những lỗi cần tránh trong lúc làm bài.
B Bài học:
I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích
Đề bài: Nhân dân ta có câu tục ngữ “Đi một ngày đàng học một sàng khôn”. Hãy giải thích nội dung câu tục ngữ đó.
1/ Tìm hiểu đề và tìm ý
- Đề yêu cầu giải thích một câu tục ngữ “Đi một ngày đàng,học một sàng khôn”.
- Tra từ điển … làm sáng tỏ nghĩa đen, nghĩa bóng, nghĩa sâu xa của câu tục ngữ:
“Đi đây đi đó mở rộng hiểu biết, khôn ngoan, từng trải – con người phải tiếp xúc giao lưu nhiều địa phương dối tượng học hỏi thế giới chung quanh.
- Liên hệ với các câu ca dao, tục ngữ để tìm ý cho bài văn.
2/ Lập dàn bài
a) Mở bài: giới thiệu câu tục ngữ với ý nghĩa sâu xa là đúc kết kinh nghiệm và thể hiện khát vọng đi nhiều nơi để mở rộng hiểu biết.
® giới thiệu điều cần giải thích, gợi phương hướng giải thích.
b) Thân bài
- Tìm hiểu nghĩa đen câu tục ngữ.
- Tìm hiểu nghĩa bóng câu tục ngữ.
- Nghĩa sâu xa của câu tục ngữ.
® Sắp xếp theo trình tự từ hẹp đến rộng các nội dung giải thích.
c) Kết bài: Câu tục ngữ ngày xưa vẫn còn ý nghĩa đối với hôm nay.
® Ý nghĩa câu tục ngữ đối với mọi người.
3/ Viết bài
a) Viết mở bài: giới thiệu câu tục ngữ, nội dung giải thích.
- Đi thẳng vào vấn đề.
- Đối lập hoàn cảnh với ý thức.
- Nhìn từ chung đến riêng.
b) Viết thân bài
- Thích hợp với mở bài.
- Có từ ngữ chuyển đoạn liên kết mở bài với thân bài, các đoạn.
- Viết các đoạn giải thích.
c) Viết kết bài
- Có nhiều cách viết kết bài.
4/ Đọc lại và sữa chữa
Ghi nhớ (SGK trang 86).
C Phần luyện tập:
Hãy tự viết thêm các kết bài cho đề bài trên.
THAM KHẢO :
Kết bài
Tóm lại, "Đi một ngày đàng, học một sàng khôn" là một chân lí không bao giờ cũ. Ngày xưa người ta mong ước được đi đây, đi đó để vượt ra khỏi cái không gian chật trội của làng của xã. Ngày nay, trong một xã hội ngày càng phát triển mạnh mẽ, con người lại càng nhất thiết phải học hỏi, giao lưu. Đi nhiều "ngày đàng" để học lấy nhiều "sàng khôn" hơn nữa nếu không muốn đất nước mình tụt hậu, đó là trách nhiệm của mọi người và của bản thân mỗi chúng ta.