- Những nét chính của tình hình Nga đầu thế kỉ XX, vì sao nước Nga lại có 2 cuộc cách mạng.
PHẦN II: LỊCH SỬ THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI (PHẦN TỪ NĂM 1917-1945)
CHƯƠNG I: CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA 1917 VÀ CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ (1921-1941)
BÀI 15: CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA 1917 VÀ CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ CÁCH MẠNG (1917-1927)
I/ HAI CUỘC CÁCH MẠNG Ở NƯỚC NGA NĂM 1917:
1.Tình hình nước Nga trước cách mạng:
- Nước Nga là nước đế quốc quân chủ chuyên chế, đứng đầu là Nga hoàng.
- Năm 1914: Nga hoàng đã đẩy nhan dân Nga vào một cuộc chiến tranh đế quốc, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho đất nước.
=> Làm đời sống nhân dân khốn khổ, nổi dậy đấu tranh.
2/ Cách mạng tháng 2/1917:
a) Diễn biến:
- 23/2/1917 (8.3): Cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân Pêtơrôgrat, mở đầu cách mạng.
- 25/2/1917 (10.3): Công nhân toàn thành phố tổng bãi công
- 27/2/1917 (12.3): Từ tổng bãi công chuyển sang khởi nghĩa vũ trang.
b) Kết quả:
- Chế độ Nga hoàng bị lật đổ.
- Hai chính quyền mới song song tồn tại.
c) Tính chất:
- Là một cuộc cách mạng dân chủ tư sản.
3/ Cách mạng tháng 10/1917:
Hình: Luận cương 4-1917 Lê-nin: nhiệm vụ cách mạng
a) Diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Pê-trô-grat
- 7/10/1917 Lê-nin bí mật từ Phần Lan về Pê-trô-grat chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.
- 24/10/1917 Lê-nin đến điện Xmô-nưi chỉ huy… và chiếm toàn bộ Pê-trô-grat, vây Cung điện mùa đông.
- 25/10/1917 (7/11) Cung điện mùa đông bị chiếm, chính phủ lâm thời tư sản sụp đổ.
- Đầu 1918 CMXHCN tháng 10 Nga thắng lợi.
b) Tính chất của CMT10: cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế giới lật đổ chính phủ lâm thời tư sản.
Hình:Cuộc biểu tình trên đường phố Petrograd, 18 /6/1917.
II/ CUỘC ĐẤU TRANH XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ THÀNH QUẢ CÁCH MẠNG. Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917.
1 Xây dựng chính quyền Xô Viết:
- Đêm 25/10 tại Đại hội Xô Viết tòan Nga lần II thông qua:
+ Tuyên bố thành lập chính quyền Xô Viết do Lê nin đứng đầu.
+ Thông qua 2 sắc lệnh:
*“Sắc lệnh hòa bình”: đáp ứng mong muốn hòa bình,chấm dứt chiến tranh của đại đa số nhân dân lao động.
* “Sắc lệnh ruộng đất”: đem lại hơn 150 triệu ha ruộng đất cho nông dân, đáp ứng nguyện vọng thiết thực cho nông dân.
- Thực hiện:
+ Xóa bỏ đẳng cấp xã hội và đặc quyền của giáo hội.
+ Thực hiện nam nữ bình quyền, quyền tự quyết của các dân tộc.
+ Nhà Nước nắm các ngành kinh tế then chốt.
+ Giao cho công nhân kiểm soát, quản lý xí nghiệp nhà máy.
- Ký hòa ước B rét-li-tốp với Đức (3-1918) nhằm rút nước Nga ra khỏi chiến tranh thế giới thứ nhất, để có thời gian hòa hoãn củng cố chính quyền, xây dựng quân đội và khôi phục kinh tế
2.Chống thù trong giặc ngoài:
Lược đồ nước Nga chống thù trong giặc ngoài
- Năm 1919 chính quyền Xô Viết bị 14 nước đế quốc bao vây 4 phía,tình hình rất nghiêm trọng, kiên quyết chống thù trong giặc ngoài.
- Nội dung chính sách Cộng sản thời chiến.
+ Quốc hữu hóa toàn bộ xí nghiệp.
+ Trưng thu lương thực của nông dân.
+ Nhà nước nắm độc quyền quản lý phân phối lương thực, thực phẩm.
+ Lao động cưỡng bức
*Tác dụng: đã động viên sức người sức của, năm 1920 Hồng Quân đã đánh tan nội phản và ngoại xâm, bảo vệ và giữ vững Nhà nước Nga Xô Viết
- Nhân dân Xô Viết bảo vệ được thành quả của Cách mạng tháng 10:
+ Do sức mạnh và sự ủng hộ của nhân dân.
+ Lòng yêu nước dưới chế độ mới được phát huy mạnh mẽ.
+ Chính sách cộng sản thời chiến được mang ra thực hiện có hiệu quả.
+ Hồng Quân chiến đấu dũng cảm.
+ Chỉ huy quân sự tài ba của nhà lãnh đạo Xô Viết.
3.Ýnghĩa lịch sử cách mạng tháng 10:
- Đối với nước Nga:
+ Làm thay đổi hòan tòan vận mệnh đất nước và số phận hàng triệu con người Nga.
+ Đưa những người lao động lên chính quyền,xây dựng chế độ mới – chế độ xã hội chủ nghĩa.
- Đối với thế giới:
+ Dẫn đến biến đổi lớn lao trên thế giới.
+ Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức.
+ Tạo ra những điếu kiện thuận lợi cho sự phát triển của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, phong trào giải phóng dân tộc ở nhiều nước