BÀI 25:PHONG TRÀO TÂY SƠN
A. Kiến thức cần đạt:
- Mục I HS biết: căn cứ,người lãnh đạo của khởi nghĩa nông dân Tây Sơn
- HS hiểu:+ Nửa sau TK XVIII chính quyền họ Nguyễn ở Đàng trong đã suy yếu, mục nát.
+ Nông dân liên tiếp nổi dậy đấu tranh . Đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.
+ Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cứ Tây Sơn và sự ủng hộ của đồng bào Tây Nguyên.
- HS vận dụng : Đánh giá
- Mục II HS biết: những sự kiện quan trọng của phong nông dân Tây Sơn từ 1773- 1785, nhằm đánh đổ tập đoàn PK phản động và quân xâm lược xiêm.
- HS hiểu: + Diễn biến, ý nghĩa của chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút.
+ Thấy rõ tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ.
- HS vận dụng: Đánh giá về chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút
B. Nội dung ghi bài :
I-KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN
1. Xã hội Đàng Trong nửa sau TK XVIII.
a. Tình hình xã hội
- Từ nửa sau TK XVIII chính quyền PK họ Nguyễn đã suy yếu và mục nát:
+ Chính quyền nặng nề, phức tạp.
+ Quan lại, cường hào ăn chơi xa xỉ, đàn áp bóc lột nhân dân thậm tệ.
+ Tập đoàn Trương Phúc Loan khét tiếng tham nhũng, lũng đoạn triều đình
- Đời sống của mọi tầng lớp nhân dân ngày càng cơ cực.
® Họ đã nổi dậy đấu tranh.
b . khởi nghĩa chàng Lía
- Căn cứ : Chuông Mây
- Mục đích : lấy của nhà giàu chia cho nhà nghèo
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ
a)Lãnh đạo
Nguyễn Nhạc , Nguyễn Huệ , Nguyễn Lữ.
b) Căn cứ
- Tây Sơn thượng đạo (An Khê – Gia Lai).
- Tây Sơn hạ đạo (Kiên Mĩ – Tây Sơn – Bình Định).
c. Lực lượng tham gia:
- Nông dân, thợ thủ công , thương nhân và đồng bào các dân tộc (Chăm , Ba - Na).
SƠ ĐỒ TƯ DUY MỤC I
II-TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn.
-9/1773:Nghĩa quân hạ được thành Quy Nhơn
- 1774: Nghĩa quân đã làm chủ vùng đất Quảng Nam- Bình Thuận.
- Hòa hoãn với quân Trịnh.
- 1777: Bắt giết được chúa Nguyễn.
2. Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút (1785).
* Nguyên nhân:
- Nguyễn ánh cầu cứu vua Xiêm
* Diễn biến
- Giữa 1784 quân Xiêm chia làm 2 đạo tiến vào Gia Định
- Cuối 1784 chiếm được miền Tây Gia Định
- 1/1785: Nguyễn Huệ tiến quân vào Mĩ Tho chọn Rạch Gầm - Xoài Mút làm nơi quyết chiến
-19/1/1785: Nguyễn Huệ dùng mưu nhử địch vào trận địa mai phục.
* Kết quả:
- Quân Xiêm bị tiêu diệt gần hết.
* ý nghĩa lịch sử:
- Đập tan âm mưu xâm lược của PK Xiêm, trừng trị thích đáng hành động bán nước của Nguyễn ánh .
+ Khẳng định sức mạnh to lớn của nghĩa quân và sự lãnh đạo thiên tài quân sự Nguyễn Huệ.
+ Đưa phong trào Tây Sơn phát triển sang 1 giai đoạn mới , cũng từ đây k/n Tây Sơn trở thnàh phong trào quật khởi của cả dân tộc và sẽ phát huy mạnhmẽ trong lần đại phá quân Thanh ( 1789)
SƠ ĐỒ TƯ DUY MUC II
Câu hỏi và bài tập:
1. Tại sao nhân dân hăng hái tham gia khởi nghĩa Tây Sơn ngay từ đầu?
2. Tại sao Nguyễn Huệ chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút làm trậ địa quyết chiến?